De Chihuahua behoort tot groep 9: Gezelschapshonden De honden die tot deze groep behoren zijn gezelschapshonden met een eerder laag activiteits- en agressiviteitsniveau. In het algemeen zijn dit honden waarmee je gemakkelijk en aangenaam kan samenleven.

De oorsprong van dit ras is niet helemaal duidelijk. De naam komt van de streek Chihuahua in het Noorden van Mexico. Er is een theorie dat hij geïmporteerd werd door de Chinezen, maar men acht het waarschijnlijker dat hij verwant is aan oude Azteekse rassen zoals de Techichi. De Azteken beschouwden de hond als een heilig dier. Zij offerden hem bijvoorbeeld aan de goden, maar ook in de huishoudens waarin hij leefde werd hij beschouwd als een geluksbrenger. Vermoedelijk werden enkele exemplaren meegenomen naar Spanje toen de Spanjaarden Mexico veroverden. In de 19de eeuw begon men in de Verenigde Staten Chihuahua’s te fokken, waar hij in 1904 door de Kennel Club officieel erkend werd. Hoewel de Chihuahua ongelooflijk populair is, kwam hij in Europa pas officieel voor na de Tweede Wereldoorlog. In 1995 erkende de Fédération Cynologique Internationale (FCI) een nieuwe rasstandaard, die onder andere bepaalt dat het gewicht tussen 0,5 en 3 kg moet liggen.

Een Chihuahua is tussen 16 en 20 cm groot en weegt 0,9 tot 3,5 kg. Een gewicht tussen 2 en 3 kg is ideaal, want te kleine honden sukkelen in het algemeen meer met hun gezondheid. Vele goede fokkers zullen dan ook niet fokken met de kleinere Chihuahua’s. De Chihuahua is een klein, elegant hondje in een compact lichaam. Hij is iets langer dan hij groot is. Zijn nek is rond en goed geproportioneerd, de schouders zijn fijn. De ledematen zijn kort en hij heeft kleine voetjes. De staart is een belangrijk kenmerk voor het ras. Die wordt hoog in een boog gedragen of in een halve cirkel met de punt naar de lendenstreek gericht. De beharing ervan is afhankelijk van de variëteit en komt overeen met de lichaamsvacht. Alle vachtkleuren zijn toegestaan. De meest voorkomende kleuren zijn (licht)bruin, zilvergrijs, zwart of black and tan. De haren zijn kort, glanzend en zacht voor de kortharige variëteit of lang, glad of licht golvend en zijdeachtig voor de langharige variëteit. Het hoofd van deze kleine Mexicaanse hond is zo rond als een appel. Om die appelvorm te krijgen en te behouden fokte men lang met honden met een open fontanel. Dit wordt nu zo veel mogelijk vermeden, maar toch ga je best voorzichtig om met het hoofdje. Zijn neus is kort en spits, de kleur is afhankelijk van de kleur van zijn vacht. De grote en ronde ogen moeten ver uit elkaar staan maar mogen niet te veel uitpuilen. De oren zijn groot, staan ver van elkaar en staan rechtop wanneer hij gevaar voelt of in een hoek van 45 graden in rust.

Dit hondje ziet er breekbaar uit maar heeft een behoorlijk sterke weerstand. Ze worden gemiddeld 15 jaar oud. Niettemin kunnen ze last hebben van typische aandoeningen bij kleine rassen zoals patellaluxatie, waarbij de knieschijf los zit, myxomateuze mitralisklepinsufficiëntie, een hartklep die niet goed sluit, en pulmonaalstenose of vernauwing van de longslagader. Op neurologisch vlak komen epilepsie en hydrocephalus (waterhoofd) voor. Daarnaast hebben sommige Chihuahua’s last van gedeeltelijke of volledige haaruitval (alopecia). Het ras is ook gevoelig voor irritaties aan de ogen. Tandsteen kan ervoor zorgen dat tanden vroegtijdig uitvallen. Zowel de ogen als de tanden moeten dus goed in het oog gehouden worden. Door zijn kleine gestalte en dunne vacht is hij heel vatbaar voor kou. Uiteindelijk blijft het een hond waarmee je voorzichtig moet omspringen om bijvoorbeeld te voorkomen dat hij valt. Ook als de hond geen gezondheidsproblemen vertoont, blijft het uiteraard belangrijk om minstens jaarlijks met uw dier op controle te gaan bij een dierenarts.

De Chihuahua is een actief, vrolijk en levendig hondje met een fier en moedig karakter. Hij zal dan ook voor niets terugdeinzen. Hij is uiterst trouw en is daarom het liefst altijd bij zijn baasjes. Soms zal hij onbekenden wantrouwen en naar hen blaffen. Kinderen verdraagt hij meestal niet zo goed. Door zijn kleine gestalte geven veel baasjes hun Chihuahua’s veel te weinig of zelfs helemaal geen beweging. Hoewel deze hond zich prima kan aanpassen aan een leven op een appartement, is hij dynamisch en sportief en heeft hij dus voldoende beweging nodig. Ook voor het in stand houden van zijn stabiele karakter is het belangrijk dat je hem niet te vaak oppakt maar gewoon op de grond laat lopen. Een goede socialisatie en opvoeding zijn belangrijk. Wanneer je hier te weinig aandacht aan besteedt, zal de hond onuitstaanbaar worden. Een goede fokker zal de puppy’s al op jonge leeftijd zoveel mogelijk positieve ervaringen laten opdoen. Chihuahua’s zijn intelligente honden die snel leren. Het is dan ook niet moeilijk om deze honden te trainen. Ze kunnen wel een sterk karakter hebben, dus een degelijke opvoeding met duidelijke regels zijn aangewezen. Dit ras behoort misschien niet tot de jachthonden, toch blijven de typische instincten aanwezig en gaan ook deze honden graag speuren en wandelen. Bij afwijkend gedrag of problemen is het uiteraard raadzaam om advies in te winnen van een ervaren en gediplomeerde deskundige in hondengedrag.