Ziektes waartegen honden worden ingeënt, zijn meestal ongeneeslijke ziektes. Door jouw hond te laten vaccineren, kan je deze ziektes voorkomen en het immuunsysteem van jouw hond zo snel mogelijk helpen reageren in geval van infectie. Een inenting is meestal van toepassing op een specifieke ziekte. Het is belangrijk dat je hond zijn vaccins tijdig krijgt toegediend.
Wat is een vaccin?
Het vaccin bestaat uit dode of verzwakte ziektekiemen -over het algemeen virussen of bacteriën- die het risico op infectie door deze organismen verlagen. Er zijn verschillende types vaccins beschikbaar voor honden: gemodificeerde levende vaccins (verzwakt), geïnactiveerde vaccins en recombinante vaccins.
De gemodificeerde levende vaccins zijn samengesteld uit levende bacteriën of virussen die een immuunreactie bij de ingeënte hond opwekken. De vaccins hebben het grootste deel of hun volledige capaciteit om infectieziekten te veroorzaken, verloren.
Geïnactiveerde vaccins zijn samengesteld uit organismen die gedood zijn en die geen infecties kunnen veroorzaken maar die een immuunreactie kunnen opwekken bij de gevaccineerde hond. De gemodificeerde levende vaccins zorgen over het algemeen sneller voor immuniteit, zijn efficiënter en duurzamer dan geïnactiveerde vaccins.
Recombinante vaccins zijn meer recent en maken gebruik van de recombinante techniek en worden verkregen door middel van genetische manipulatie om potentiële besmettelijke organismen te modificeren.
Vaccinatie bij de hond, hoe werkt dat?
Zoals reeds uitgelegd, stimuleren vaccins het immuunsysteem van de hond door dode of gemodificeerde besmettelijke organismen in het bloed in te brengen. Bepaalde inentingen bieden een levenslange bescherming terwijl anderen slechts voor een bepaalde duur beschermen.
Een puppy moet zijn eerste vaccin krijgen tussen zes en acht weken, want dan is hij niet meer beschermd door de antistoffen van zijn moeder. Vervolgens zal een herhaling worden toegediend. Het beschermend effect van een vaccin is niet definitief en daarom moeten er regelmatig herhaaldelijke inentingen worden toegediend (vaak jaarlijks).
Waarom jouw hond inenten?
In ons land bestaan er een aantal besmettelijke en mogelijk dodelijke hondenziektes. Jouw hond kan tegen bepaalde van deze ziektes worden ingeënt. Zonder vaccin is jouw hond hier niet tegen beschermd. Bovendien kunnen bepaalde aandoeningen worden overgedragen op de mens (zoals bijvoorbeeld leptospirose en hondsdolheid): dit zijn zoönosen. Deze zoönosen kunnen dodelijk zijn voor dieren maar ook voor mensen.
Vaccinatiekalender
Er bestaat geen ideale vaccinatiekalender. Onderstaande tabel is louter indicatief. Een vaccinatieprogramma hangt af van de individuele omstandigheden van elke hond en wordt steeds bepaald door jouw dierenarts.
Honden kunnen tegen zes verschillende ziektes gevaccineerd worden (zie onderstaande tabel).
Systematische vaccins zijn de inentingen tegen de ziekte van Carré, parvovirose, infectionele hepatitis en leptospirose.
(1) w = week
(2) j = jaar
*Leptospirose voor jachthonden, reddingshonden en honden die in een omgeving leven waar veel ratten leven: om de zes maanden.
** De tabel houdt rekening met een hond van 8 jaar oud. Het proces moet naar gelang van de leeftijd van jouw hond herhaald worden.
Bij een jaarlijkse inenting moet de hond altijd eerst onderzocht worden zodat je ook kan aangeven of je onregelmatigheden of veranderingen bij jouw hond hebt opgemerkt. Jouw hond zal een of meerdere vaccins krijgen, afhankelijk van zijn gezondheidstoestand.
Werkingsduur van vaccins
Vaccins hebben een verschillende werkingsduur.
Om het beste vaccinatieprogramma voor jouw hond te bepalen en tegen welke ziekten, raadpleeg je best jouw dierenarts. Vragen over het ras, de leeftijd, de gezondheid, gewoontes (bv. of jouw dier mee op reis gaat of niet) en gegevens over lokale ziektes, spelen hierbij een grote rol.
Secundaire effecten van vaccins
Zoals elke medische procedure, kan een vaccinatie ook neveneffecten hebben. Neveneffecten na een inenting zijn zeer zeldzaam en de link tussen een inenting en ziekte naderhand, kan vaak niet wetenschappelijk bewezen worden. De voordelen van een bescherming tegen infectieziekten die vaak dodelijk zijn, wegen zwaarder door dan de neveneffecten.
Hoeveel kost een vaccin voor honden?
De tarieven zullen afhangen van jouw dierenarts en het type vaccin. Voor een inenting tegen hondsdolheid, moet je bijvoorbeeld rekenen op 10 tot 15 Euro voor een vaccin. De kost van een inenting mag je er echter niet van weerhouden om jouw hond te laten vaccineren. Deze kost is namelijk miniem in vergelijking met de vreselijke gevolgen van een ziekte voor jouw hond en jezelf (niet enkel op emotioneel vlak, om jouw hond te zien lijden, maar ook fysiek, omdat bepaalde ziektes kunnen worden overgedragen op de mens).
Een kort overzicht van de meest voorkomende infectieziekten
Hondsdolheid of rabiës
Hondsdolheid is een virale infectie die veroorzaakt wordt door een lyssavirus, zowel gevaarlijk voor dieren als voor mensen. Gelukkig komt hondsdolheid tegenwoordig niet veel voor in België maar in bepaalde Europese landen vormt het een groot probleem. Hondsdolheid wordt overgedragen door speeksel. Bijna alle honden en dieren sterven binnen de 7 dagen na het optreden van de eerste symptomen.
Rabiës is een neurotroop virus, het richt zich namelijk op het zenuwstelsel. Honden die door hondsdolheid getroffen worden, vertonen vaak belangrijke gedragsproblemen. Symptomen kunnen heel discreet zijn. Het is mogelijk dat jouw hond gedurende maanden geen symptomen vertoont, of weinig specifiek, en dat maakt de diagnose moeilijk. Er bestaat hiervoor geen behandeling en de hond moet worden ingeslapen. Een vaccin is dus essentieel om jou en jouw hond te beschermen.
Het vaccin tegen hondsdolheid is sinds 1 maart 2016 niet meer verplicht in België voor honden die enkel in België blijven. Het blijft verplicht voor honden die van België naar het buitenland reizen of die in België uit het buitenland aankomen.
De ziekte van Carré of Canine Distemper
De ziekte van Carré is een ziekte die veroorzaakt wordt door een virus dat erg besmettelijk is en dat volgende symptomen met zich meebrengt: koorts, ontsteking van de neusslijmvliezen, niezen, hoesten, moeheid en geen eetlust met braken en diarree. De honden kunnen een verdikking/verhoorning van de huid vertonen ter hoogte van de snuit en de kussentjes (hyperkeratose). Er kunnen ook neurologische symptomen worden vastgesteld. Deze ziekte is vaak dodelijk en een vaccinatie blijft de beste bescherming.
Parvovirose
Parvovirose is een ziekte die veroorzaakt wordt door een erg volhardend en besmettelijk virus (het kan vaak maanden besmettelijk blijven en voortbestaan). Dit virus wordt overgedragen door nasaal of oraal contact met uitwerpselen of geïnfecteerde zones. De ziekte wordt gekenmerkt door diarree en braken. Dit resulteert in (aanzienlijk) vochtverlies, dat tot zware uitdroging zal leiden. De hond zal erg moedeloos zijn door zware buikpijn. Het immuunsysteem verzwakt met vaak een fatale afloop voor de hond. Er bestaat geen behandeling voor parvovirose (jouw dierenarts kan hooguit medicatie toedienen om de symptomen te beperken). Het is dus erg belangrijk dat jouw hond hiertegen van jongs af aan gevaccineerd wordt.
Leptospirose of de ziekte van Weil
Leptospirose is een infectieziekte die veroorzaakt wordt door een spirocheet. Spirocheten zijn een stam van dunne, spiraalvormige bacteriën. Leptospriren zijn een verzamelnaam voor meerdere ziektebeelden. Dit zijn allemaal potentiële aandoeningen, zowel voor dieren als mensen. De leptospiren vallen de hersenen en/of de lever van de hond aan. Het is een gevaarlijke ziekte die snel de dood tot gevolg kan hebben, vooral als er niet snel wordt ingegrepen. De ziekte is ook zeer besmettelijk voor de mens.
Infectieuze hepatitis of de ziekte van Rubarth
Infectieuze hepatitis wordt veroorzaakt door een virus dat in het bloed van jouw hond komt en zo zijn organen aantast, waaronder de lever, de milt, de nieren, de longen en de hersenen.
Het zorgt voor een afbraak van de levercellen en zo ontstaan de symptomen van hepatitis. Het virus is erg resistent tegen tal van reinigingsmiddelen en kan weken tot zelfs maanden in de omgeving blijven leven. Deze ziekte komt niet vaak voor maar is zeer gevaarlijk (dodelijk voor het dier).
Kennelhoest of infectieuze tracheobronchitis
Kennelhoest is een zeer besmettelijke ziekte die de luchtwegen van jouw hond aantast. Kennelhoest komt vaak voor nadat de hond in direct of indirect contact (bv. niezen) gekomen is met andere honden uit een asiel, in het park, op een wedstrijd,... Kennelhoest kan veroorzaakt worden door verschillende virussen en bacteriën. De hond zal enkele dagen na de infectie een droge en aanhoudende hoest vertonen die vaak gepaard gaat met misselijkheid en braken.
Conclusie
Een vaccin kan het leven van je hond... en dat van jou redden.
