De Cirneco dell’Etna behoort tot de vijfde groep van dit klassement: de spitsen en oertypen. De honden die tot deze groep behoren, zijn over het algemeen zeer oude maar ook zeer polyvalente rassen. De Cirneco dell’Etna behoort meer bepaald tot de zevende categorie van deze groep, toegewijd aan de primitieve types en jachthonden.

De Cirneco komt al sinds de Oudheid voor op Sicilië en stamt waarschijnlijk zelfs af van jachthonden uit het Oude Egypte. We kunnen er zeker van zijn dat het ras al duizenden jaren lang in Sicilië voorkomt, aangezien afbeeldingen van de Cirneco te vinden zijn op munten en mozaïeken die dateren van voor Christus. Daardoor heeft het ras veel aanzien gekregen als jachthond.

De Cirneco is een hond van gemiddelde grootte met een slank lichaam. Toch ziet de hond er eerder sterk uit dan mager. Het ras heeft een dunne vacht en rechtopstaande oren. De lengte van de Cirneco is gelijk aan de schofthoogte, waardoor hij gevormd is als een vierkant. Het ras heeft een redelijk lange schedel die vanuit bovenaanzicht bijna plat lijkt. De neus is vrij groot en heeft een rechthoekige vorm. De kleur van de neus kan allerlei kleuren aannemen afhankelijk van de vachtkleur. Die vachtkleur kan variëren van rood, tot zandkleurig of zelfs wit. De snuit van de Cirneco is nooit korter dan zijn schedel en de lippen zijn vrij dun, waardoor ze maar net de tanden bedekken. Ook al zien de kaken van het ras er niet bepaald sterk uit, ze zijn toch normaal ontwikkeld. De ogen zijn aan de kleine kant en horen oker, amber of hazelnootkleurig te zijn, maar nooit grijs, geel of bruin. De oogranden hebben dezelfde kleur als de neus. In het algemeen horen de ogen zacht te staan. De oren van de Cirneco staan erg hoog en dicht bij elkaar, met de opening gericht naar de voorkant, wat terug te brengen is naar het gebruik van de Cirneco als jachthond. De lengte van de nek – die vrij gespierd is – hoort ongeveer gelijk te zijn aan die van het hoofd. De schouderhoogte varieert van 42-50 centimeter. De mannelijke Cirneco heeft een gewicht van 10-13kg en voor de teefjes ligt het gewich zo’n 2kg lager. Door hun soepele bouw kunnen ze gemakkelijk klein wild, zoals konijnen, najagen.

De Cirneco is een uiterst gezond ras, waarbij er nog geen erfelijke aandoeningen vastgesteld zijn. Door hun dunne vacht kunnen ze wel gevoelig zijn voor koude temperaturen.

Het ras staat bekend om zijn vriendelijkheid, waardoor de Cirneco in het algemeen geen problemen oplevert met kinderen of andere honden. Kinderen moeten wel leren respectvol om te gaan met de hond en hem niet te plagen, want daar is de Cirneco gevoelig voor. Door hun jachtinstinct hebben ze daarnaast ook de neiging om katten te achtervolgen, maar als ze met katten opgegroeid zijn, is dat risico minder groot. Ze zijn wel uiterst energiek en moeten dus vaak genoeg uitgelaten worden om verveling en bijhorende gedragsproblemen te voorkomen. Door het goed ontwikkelde jachtinstinct is het wel belangrijk om zich ervan bewust te zijn dat de Cirneco goed kan graven en springen. Een goed omheinde tuin met een toegewezen plek om te graven is daarvoor dus een goede oplossing. Ook tijdens het uitlaten moet er rekening gehouden worden met het jachtinstinct van het ras, aangezien de Cirneco de neiging heeft om een gespotte prooi te achtervolgen. Het is erg moeilijk om de hond dan uit zijn focus te halen en daarom is het belangrijk om de hond enkel in veilige, afgebakende gebieden van de lijn te laten.